Bir ceviz fidanı yetiştirmek için toprak ve ceviz tohumuna ihtiyaç vardır. Toprağı işlemeden önce kültürel işlemlere çok özen göstermek gerekir. Ceviz kazık kök yaptığından dolayı tarla 1 metre ya da 80 cm patlatmalarla patlatılması ya da üstünü çok derin bir şekilde sürülmesi gerekir. Kazık kökün hızlı bir şekilde gelişmesi toprağın derin bir şekilde işlenmesi gerekir. İşlemeyi yaptıktan sonra toprak tavındayken karıklar açılır. Karıklar açılır ve tohum dikme aşamasına geçilir. Tohumlar çok fazla büyük ya da çok fazla küçük olmamalıdır. Dikme zamanına göre tohumlar toprağa yaklaşık 5-10 cm arasında gömülecek gibi dikmek gerekir. Her tohum arası 10 cm olmalıdır. bBurada dikkat edilmesi gerekilenler arasında ceviz dikiminin ardından yaşanan yağmurlarda toprağın üzerindeki kaymak tabakalarının kırılmasıdır. Toprak işlemeden öncede kök gübresi uygulanmalıdır. Bu sayede bitki uyandığında bu hazır gübreleri yanında görür. Fosforlu gübreler uyanma aşamasında değerli bir ana sütü yerine geçer.
Cevizler toprak üzerine 5-10 cm aralıklı atılır ve ardından hemen kapatma işlemine geçilir. Kapatma işleminde toprak çok fazla kullanılmamalıdır. 1 dekardan ortalama 3-5 bin adet verim alınabilir. Her yıl aynı olmayan bu sayı iklim ve doğa şartlarına göre farklılıklar gösterecektir.
Tüplü Ceviz Fidanı
Tarladan çıkarılan fidanlar çıkarılmadan önce 8. ayda göz aşısı yapılır. Aşı yapılan fidanlar poşete alınarak, poşet üzerinde kalem aşı ya da yongalı aşı yapılmaktadır. 3. ayda uyanması sağlanan aşılarla verim alınabilir. Sera genellikte Chandler, Fernor, Fernette, Hartley, Franquett gibi geç uyanan ceviz çeşitlerinden oluşur. Normalde doğada 4. ayın başında ve sonunda uyanan çeşitler, seralarda 1 ay kadar öne çekilir. Bu sayede 5. ayda dikilebilir şekilde ayarlanabilir. İç Anadolu Bölgesinde batıda yetişen fidanların sökme dönemi 12. ayın başı ya da sonu olarak olabiliyor. Sonbahar kışı erken geldiği için fidan dikimin de sorun yaşanabilir. Tüplü fidanlar yazın 5. aydan başlayarak yaz boyunca hatta 12 ay boyunca dikilebilmektedir. Büyük bir avantaj olan tüplü ceviz fidanı çiftçilere kolaylık sağlar.
Açık Köklü Ceviz Fidanları
Sonbahar aylarında ve kış dönemlerinde dikilebilen açık köklü ceviz fidanlarının özelliği yaprak dökümünden sonra dikilmesidir. Yılın 11. 12. ayında dikilmektedir. Yöreye göre fidan seçimi yapılması gerekir. Açık köklü fidanda dikkat edilmesi gerekilen en büyük husus kök sisteminin yeterince gelişmiş olmasıdır. Kök sisteminden sonra ise fidanın sertifikalı fidan olması verim sağlar. Çünkü yıllarınızı verdiğiniz bu işlemde ismine doğru fidan seçerek hem zamanınızı hem de paranızı çöpe atmamış olursunuz.
1 Yaşındaki Ceviz Ağacı
Tüplü fidan 1. yıl sonra yaprağını dökerek 60-70 cm civarında olur. Yaprağı döküldükten sonra yıl hesaplanması yapılmaktadır. Toprak patlatma aşaması cevizin daha hızlı gelişmesine katkı sunar.
Patlatma işlemi yapılmazsa;
Toprağın 30-40 cm altında pulluk tabanı bulunur. Kaymak tabaka olarak da adlandırılan bu kısımda kökler çok zor durumda kalır. Tohum yetişmeyerek yada geriye doğru büyüyerek sizi zora sokar. Ağaçlar bu sistemde çok fazla gelişmediği için fidan dikilmeden önce arazilerde 1er metre ara ile patlatılarak 2’li pulluklarda sürülmesi gerekir.
Sürme işlemi bittikten sonra kepçe ile 1 metre derinliğinde çukurlar açılmalıdır. 1 metrelik çukurun içine 1 metrelik toprağı alıp sağ tarafına boşaltacak ve sol tarafına yüzeysel toprakla tekrar doldurma sistemi yapılmalıdır. Bu sistemle fidanların daha hızlı şekilde gelişmesi sağlanır. Kepçe yok ise burgu yapılmalıdır. Ceviz fidanları yüzeysel açılan kuyulara göre 3 kat daha hızlı büyür.
Dikim aşamasında genelde dikim çukuruna 300 gram civarında fosforlu gübre atılmalıdır. Organik gübre tercihi de yapılabilir. Toprak analizine göre yanmış hayvan gübresi de kullanılabilinir. Güzelce karışımının ardından fidan dikimine geçilir. Bitkiler bitki besin elementlerini su ile alırlar. Fidanların ilk dikim yılında sulama sistemlerine önem verilmelidir. Su stresi yaşayan bir fidan ne verilirse verilsin bunu alamayacak ve olumsuz sonuçlar verecektir. Damlama sistem ile haftalık sulama yapılabilir. Damlama sistemi su boğması yapmaz. Fidanlara düzgün bakıldığında sorunsuz bir şekilde büyüyebilmektedir. Burada önemli olan dikimdeki toprak patlatma, derin çukur, sulama ve gübreleme işlemleridir.
